Mặt tích cực của cảm xúc tiêu cực (Cách để đón nhận chúng)

Những cảm xúc tiêu cực như giận dữ, sợ hãi và buồn bã là một phần không thể tách rời đối với trải nghiệm của mỗi người. Chúng mang đến ảnh hưởng xấu vì gây ra căng thẳng nên chúng ta có xu hướng tránh xa chúng như tránh dịch bệnh.

Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy việc đón nhận những cảm xúc này là cần thiết cho sức khỏe tâm lý của chúng ta. Bởi cuộc sống phức tạp và chúng ta chắc chắn sẽ phải đối mặt với những khó khăn. Chìa khóa nằm ở việc đón nhận tất cả các trải nghiệm cảm xúc của chúng ta. Vì vậy, chúng ta cần học cách thích ứng với chúng để cải thiện bản thân.

Tại sao chúng ta lại cần cảm xúc tiêu cực

Cảm xúc là những phản ứng phức tạp đối với môi trường và suy nghĩ của chúng ta. Chúng liên quan đến nhiều quá trình sinh học và sinh lý trong cơ thể của con người. Vì vậy việc có cảm xúc tiêu cực là hoàn toàn tự nhiên. Hầu như lúc nào chúng cũng cần thiết.

1) Chúng như một loại tín hiệu

Cảm xúc tiêu cực tồn tại để giữ cho chúng ta an toàn và phản ứng dựa trên những trải nghiệm của chính chúng ta. Con người có lẽ đã tuyệt chủng từ lâu nếu không có chúng. Cảm xúc tiêu cực như một loại tín hiệu cảnh báo phản ứng giữa cơ thể và những gì xung quanh, từ đó chúng ta có những hành động phù hợp. Ví dụ

• Sợ hãi là tín hiệu cho thấy chúng ta cần di chuyển đến một nơi an toàn hơn
• Ghen tỵ là tín hiệu cho thấy sự so sánh không lành mạnh của chính mình với người khác
• Sự oán giận là tín hiệu cho thấy ranh giới bị vượt qua hoặc xung đột ngầm

2) Chúng giúp tăng tính hiệu quả

Hai nhà tâm lý học tiến hóa Paul Andrews và J. Anderson Thomson khẳng định rằng cảm xúc tiêu cực đã tồn tại trong hàng triệu năm tiến hóa vì chúng mang lại lợi ích xã hội - nhận thức (1).

Theo nội dung bài viết nổi tiếng của họ trong Tạp chí Tâm Lý Học, chúng ta cần sự buồn bã và sợ hãi vừa phải để đánh giá các tình huống xã hội một cách thực tế. Những cảm xúc này cũng cần thiết để tăng cường tập trung và phát hiện những sai lầm - tất cả đều là yếu tố quan trọng dẫn đến thành công (2).

3) Chúng tạo ra những trải nghiệm ý nghĩa

Sự thật là đau khổ thường là một phần của những trải nghiệm ý nghĩa nhất trong cuộc sống (3).

Các sinh viên trong một nghiên cứu của Đại học Western Illinois vào năm 2018 chỉ ra rằng những "khổ nạn" trong giáo dục và các mối quan hệ đã mang lại cho họ nhiều ý nghĩa (4). Việc học cách đón nhận những cảm xúc này đã mang lại cho họ những bài học cần thiết để tiến xa hơn trong cuộc sống.

4) Chúng nuôi dưỡng sự kiên cường

 Tiếp xúc với cảm xúc tiêu cực là điều cần thiết để xây dựng các công cụ tâm lý hữu ích nhằm đối phó với khủng hoảng.

Ví dụ, “căng thẳng tiêm phòng đào tạo” là liệu pháp thúc đẩy con người đối mặt với các tình huống mô phỏng và đồng thời hướng dẫn họ đối phó với sự tức giận, sợ hãi và lo lắng. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những phương pháp này hiệu quả trong việc nuôi dưỡng sự kiên cường cho tinh thần (5).

💡Sự thật thú vị: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng cảm xúc của chúng ta không trực tiếp dẫn đến các rối loạn sức khỏe và bệnh tật. Thay vào đó, chính việc kìm nén cảm xúc kéo dài mới biểu hiện thành bệnh (6). Trái lại, việc bày tỏ cảm xúc một cách lành mạnh có những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe thể chất và tinh thần.

Làm sao để chuyển hóa cảm xúc tiêu cực thành lợi thế của bản thân

Trong số một loạt cảm xúc khó chịu, chúng tôi đoán rằng bạn đang cảm thấy lo lắng về tương lai và hối tiếc về những cơ hội đã bỏ lỡ. Và nói thật, chúng hoàn toàn bình thường và hiện hữu.

May mắn thay, bạn có thể lợi dụng những cảm xúc này để có lợi cho mình. Để sống trọn vẹn hơn và là phiên bản thật nhất của chính mình, chúng ta phải đối mặt với nỗi đau của mình, chứ không kìm nén nó. Đây là một số cách:

1. Chào đón chúng

Cho phép cảm xúc tiêu cực tự do xuất hiện có thể là một trải nghiệm lạ lẫm đối với hầu hết mọi người. Ý tôi là, ai lại muốn để lo lắng, sợ hãi và buồn bã xuất hiện trong cuộc sống của mình phải không?

Hãy biết rằng cảm xúc là thoáng qua nhất thời theo bản chất của chúng, vì vậy hãy coi chúng như những vị khách tạm thời. Khi chúng ta thả lỏng để cho bất cứ cảm xúc nào đến, cho chúng ở đó và quan sát chúng một cách khách quan. Chúng thường tự do xuất hiện và cuối cùng rời đi.

2. Đặt tên cho chúng

Sau khi bạn đã quan sát và chấp nhận có nhận thức các cảm xúc phát sinh, hãy đặt tên cho chúng.

Phân loại các cảm xúc khó chịu là một cách để xác nhận những gì đang xảy ra bên trong chúng ta (7). Việc làm này cũng có lợi ích là giảm bớt cường độ của những cảm xúc đó. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc diễn đạt cảm xúc của mình thành lời, hãy sử dụng Vòng quay Cảm xúc được dưới đây!